Unijny Akt o usługach cyfrowych zaczął obowiązywać 17 lutego 2024 r. Jednym z najważniejszych założeń nowego aktu prawnego jest zapewnienie większej przejrzystości w obszarze usług internetowych, a także wzmocnienie ochrony użytkowników takich usług. Adresatami obowiązków określonych w AUC są dostawcy usług pośrednich w internecie (pośrednicy internetowi). Chodzi tu w szczególności o pośredników w dostępie do treści umieszczanych w internecie przez inne osoby (użytkowników). Poza zakresem stosowania AUC znajdują się natomiast dostawcy usług internetowych, którzy decydują o udostępnieniu w internecie własnych (lub licencjonowanych) treści (content providers). Niektóre przepisy AUC, adresowane do dostawców usług pośrednich, nie mają zastosowania do dostawców, którzy kwalifikują się jako mikroprzedsiębiorstwa lub małe przedsiębiorstwa.

Jaka jest kwalifikacja sklepu internetowego na gruncie AUC?

Typowe sklepy internetowe co do zasady nie są kwalifikowane jako działające w modelu usług pośrednich w rozumieniu AUC. Inaczej jest w przypadku internetowych platform handlowych (marketplace). Nie oznacza to jednak, że prowadzący e-sklepy usługodawcy nie muszą w ogóle przejmować się AUC. O ile typowy sklep internetowy jako całość lub poszczególne jego funkcjonalności co do zasady nie są kwalifikowane jako usługa platformy internetowej, to jednak niektóre funkcjonalności sklepu mogą być kwalifikowane jako usługa hostingu (np. funkcjonalność umożliwiająca zamieszczanie opinii o sprzedawanych produktach).

Opinie użytkowników o produktach

Opinie o produktach lub usługach dostępnych w sklepach internetowych są to najczęściej treści przekazywane przez użytkowników (osoby trzecie względem usługodawcy). Wypełnia to przesłanki usługi hostingu w rozumieniu AUC (przechowywanie informacji przekazanych przez odbiorcę usługi oraz na jego żądanie).

Zakresem AUC objęte są tylko takie usługi hostingu, które jednocześnie stanowią usługi społeczeństwa informacyjnego. Warunkiem kwalifikacji usługi jako usługi społeczeństwa informacyjnego jest natomiast to, że usługa ta jest „świadczona zwykle za wynagrodzeniem”. Wystarczy jednak, że dane świadczenie ma szeroko rozumiany charakter ekonomiczny (nie jest konieczne, aby użytkownik płacił za możliwość skorzystania z usługi). Opinie o produktach zamieszczane w sklepach internetowych mają wartość ekonomiczną dla usługodawcy, ponieważ mogą wpływać na zwiększenie sprzedaży.

Co z wyłączeniem dla tzw. usług pobocznych?

W zawartej w AUC definicji platformy internetowej z zakresu platformy internetowej wyjęte zostały funkcjonalności usługi, które co prawda pozwalają na publiczne rozpowszechnianie treści użytkowników, ale są jedynie „nieznaczną lub wyłącznie poboczną cechą innej usługi lub nieznaczną funkcją głównej usługi, i ze względów obiektywnych i technicznych nie można z niej skorzystać bez takiej innej usługi”. Standardowe opinie o produktach mieszczą się w tym wyłączeniu, co oznacza, że funkcjonalność taka nie powinna być kwalifikowana jako usługa platformy internetowej, co nie zmienia kwalifikacji jej jako usługi hostingu.

A co, gdy przedsiębiorca korzysta z oprogramowania zewnętrznego?

Korzystanie z zewnętrznej infrastruktury technicznej umożliwiającej zamieszczanie opinii w sklepie internetowym nie ma wpływu na to, że usługodawca sklepu internetowego jest hosting providerem w rozumieniu AUC.

Co to oznacza w praktyce dla sklepów internetowych?

Usługodawcy, prowadzący sklepy internetowe, powinni dostosować się do wymogów określonych w AUC. Dotyczy to również mikro- i małych przedsiębiorców. Chodzi przede wszystkim o:

  • wyznaczenie punktów kontaktowych,
  • publikowanie sprawozdań z moderacji treści użytkowników,
  • wdrożenie mechanizmu umożliwiającego elektroniczne zgłaszanie treści nielegalnych (np. w ramach opinii przekazywanych przez użytkowników),
  • dostosowanie regulaminu świadczenia usług (polityka moderowania treści, np. opinii o produktach). 

Kary za brak zgodności z AUC

W AUC określono maksymalne kary za naruszenie obowiązków wynikających z tego aktu prawnego. Takim naruszeniem może być m.in. niedostosowanie warunków korzystania z usług do wymogów przewidzianych w AUC, np. niewskazanie w warunkach korzystania z usług, jakie sankcje usługodawca może nakładać na użytkowników, którzy przekazują treści niezgodne z prawem lub warunkami korzystania z usług. Maksymalna wysokość grzywny za niewypełnienie obowiązku ustanowionego w AUC może wynieść 6 % rocznego światowego obrotu danego dostawcy usług pośrednich w poprzednim roku obrotowym.