System kaucyjny w Polsce 

System kaucyjny to rewolucja, która bezpośrednio dotknie miliony konsumentów w Polsce. Będą nim objęte opakowania na napoje jednokrotnego użytku:  

  • butelki PET o pojemności do 3 litrów,  
  • puszki metalowe o pojemności do 1 litra oraz  
  • butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra.  

Zgodnie z przyjętą na początku stycznia nowelizacją, system kaucyjny zostanie uruchomiony z dniem 1 października 2025 roku.  Kaucja będzie pobierana na każdym etapie sprzedaży, a sprzedawcy będą zobowiązani pobrać ją od każdego kupującego, a nie tylko użytkowników końcowych. Środki z nieodebranej kaucji, czyli różnicy między kaucją pobraną a zwróconą, będą przeznaczone na finansowanie systemu kaucyjnego. W każdej gminie ma być zapewniony jeden punkt odbioru opakowań i odpadów objętych systemem. Umowa o przystąpienie do systemu kaucyjnego pomiędzy podmiotem wprowadzający, a reprezentującym będzie mogła być zawarta zarówno w formie papierowej, elektronicznej, jak i dokumentowej. Wniosek o zezwolenie na prowadzenie systemu musi zawierać opis metod rozliczania kaucji, monitorowania działalności, działań uruchamiających system i oświadczenia o niekaralności podmiotów reprezentujących oraz kadry zarządzającej, a także plan rozliczeń finansowych. 

Rozporządzenie PPWR 

11 lutego 2025 roku weszło w życie rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR), a od 12 sierpnia 2026 roku będzie ono stosowane. Rozporządzenie zobowiązuje państwa do redukcji odpadów opakowaniowych w przeciągu kolejnych 15 lat o co najmniej 15% w porównaniu z danymi z 2018 roku, a także wprowadza obowiązek stosowania harmonizowanych etykiet ułatwiających konsumentom sortowanie odpadów oraz dokonywanie wyborów zakupowych. Od 2030 roku wszelkie opakowania wprowadzane na rynek UE będą musiały zawierać określony procent materiałów pochodzących z recyklingu, a także nadawać się do recyklingu, bez względu na materiał, z którego zostały wytworzone. Jednoczenie będą musiały być projektowane w sposób ograniczający ich masę i objętość do minimum, zachowując przy tym swoją funkcjonalność. Dodatkowo 18 miesięcy od wejścia w życie PPWR zakazane będzie stosowanie PFAS w opakowaniach przeznaczonych do kontaktu z żywnością. 

Nowe przepisy UE w sprawie przeciwdziałania deforestacji 

Od 30 grudnia 2025 r. zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 przeciwdziałające wylesianiu i degradacji lasów (EUDR). W tym dniu zostanie też uchylone rozporządzenie UE nr 995/2010 (EUTR), ale będzie obowiązywać do 31 grudnia 2028 r. w odniesieniu do drewna i produktów z drewna wyprodukowanych przed 29 czerwca 2023 r. Zmiany wprowadzają obowiązek identyfikacji pochodzenia surowców, a co za tym idzie ich legalność. Wymagana będzie dokumentacja potwierdzająca, że surowce w łańcuchu dostaw nie przyczyniają się do deforestacji. Konieczne będzie udokumentowanie procesu produkcji i dostawy, których każdy etap musi być przejrzysty i zgodny z normami, a także współpracy z dostawcami, w celu uzyskania dokładnych danych o pochodzeniu surowców. 

Ekoprojekt w UE 

Od połowy 2024 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1781, które ustala ramy ekoprojektu w odniesieniu do zrównoważonych produktów. Ma ono poprawić efektywność zasobów poprzez produkcję trwalszych oraz recyklowalnych produktów i tym samym zmniejszyć wpływ na środowisko. Do 19 kwietnia Komisja Europejska ma określić wykaz produktów, dla których będą przyjęte akty delegowane wprowadzające ekoprojekt. Priorytetowo zostaną potraktowane grupy produktów takie jak: żelazo, stal, aluminium, opony, detergenty, farby, smary, chemikalia. Dodatkowo tekstylia (w tym odzież i obuwie), meble (w tym materace) oraz urządzenia elektryczne i elektroniczne będą musiały spełniać nowe standardy wydajności energetycznej i materiałowej. Do 19 lipca 2025 r. ma zostać przyjęty pierwszy akt wykonawczy dotyczący raportowania informacji o niesprzedanych produktach konsumpcyjnych, których pozbywają się podmioty gospodarcze. Również do tego terminu przyjęty ma zostać akt delegowany aktualizujący listę niesprzedanych produktów objętych zakazem niszczenia od 19 lipca 2026 r. (obecnie dotyczy to obuwia i odzieży). 

Implementacja dyrektywy CSRD w Polsce 

Wraz z początkiem 2025 r. weszła w życie ustawa z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw, implementująca dyrektywę CSRD w Polsce. Wprowadza ona: nowy rozdział poświęcony sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju z odniesieniem do europejskich standardów ESRS, zakres raportowania informacji (m. in. opis modelu biznesowego, strategii, celów zrównoważonego rozwoju, polityk ESG, procesów należytej staranności oraz ryzyk związanych z działalnością jednostki), weryfikację raportów zrównoważonego rozwoju oraz sankcje za niedopełnienie obowiązków związanych z nowymi regulacjami.  

Sektor budowlany – Rozporządzenie 2024/3110 (CPR2) 

8 stycznia weszły w życie przepisy dotyczące wyrobów budowlanych zawarte w rozporządzeniu CPR2, które zastępują dotychczasowe regulacje – okres przejściowy przewidziano na kolejne 15 lat. CPR2 wprowadza:

  • nowe definicje (m.in. deklarowane zastosowanie wyrobu, część kluczowa, wyrób używany, właściwości użytkowe, zasadnicze charakterystyki, wyrób poddany regeneracji, kategoria wyrobów), zharmonizowane zasady wyrażania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych,
  • wzmocniony nadzór rynku, a także
  • cyfrowy paszport dla każdego wyrobu budowlanego.

Producenci, importerzy i dystrybutorzy wyrobów budowlanych będą musieli dostosować się do cyfrowych form udostępniania informacji oraz spełniać bardziej rygorystyczne wymagania środowiskowe.