Po krytyce poprzedniej wersji projektu Ministerstwa Klimatu i Środowiska w przedmiocie systemu kaucyjnego, w dniu 13 kwietnia 2023 r. na stronach rządowych opublikowano nowy projekt, który w istotnym zakresie uwzględnia postulaty rynku zgłoszone przy poprzedniej iteracji. 6 czerwca Rada Ministrów zatwierdziła projekt i zdecydowała o skierowaniu go do sejmu w celu rozpatrzenia i uchwalenia.

Nowy projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw zakłada, że obowiązkiem poboru kaucji zostaną objęte butelki plastikowe (z tworzywa sztucznego) do 3 l, butelki szklane wielorazowego użytku do 1,5 l oraz aluminiowe puszki do 1 l. Wyłączono tym samym butelki szklane jednorazowego użytku o objętości do 1,5 l (m.in. z uwagi na zarzuty sprzeczności polskiej ustawy z dyrektywą SUP w tym zakresie).

Nie podzielono postulatów rynku co do obsługiwania systemu kaucyjnego przez jedną organizację non-profit, co miałoby przeciwdziałać niezdrowej konkurencji w zakresie pozyskiwania recyklatu. Zgodnie z obecną propozycją Ministerstwa, system kaucyjny będzie mógł być obsługiwany przez operatorów działających w formie spółki akcyjnej, której akcjonariuszami będą wyłącznie podmioty bezpośrednio wprowadzające produkty w opakowaniach na napoje oraz wprowadzające produkty w opakowaniach na napoje.

Uzyskiwane dochody operatorów systemu mają być przeznaczane na cele statutowe, co zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy, ma przybliżyć formułę ich działania do organizacji non-profit. Dodatkowym wymogiem będzie posiadanie kapitału zakładowego w wysokości co najmniej 5 mln zł oraz utrzymywanie kapitału własnego w wysokości co najmniej połowy kapitału zakładowego lub posiadanie odpowiedniej gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej. Prawo własności odpadów powstałych z opakowań, objętych systemem kaucyjnym będzie przysługiwać operatorowi. Natomiast wprowadzającym produkty w opakowaniach na napoje, uczestniczącym w systemie kaucyjnych – prawo własności zabranych opakowań szklanych, w których przedsiębiorca wprowadził swoje produkty będące napojami. Obowiązek odbioru pustych opakowań i odpadów opakowaniowych powstałych z opakowań objętych systemem kaucyjnym oraz do zwrotu kaucji dotyczyć będzie jednostek handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 200 m2. Pozostałe podmioty będą mogły włączyć się do systemu na zasadzie dobrowolności. Włączenie do systemu kaucyjnego będzie wymagało zawarcia umowy z operatorem.

Zgodnie z szacunkami Ministerstwa, wdrożenie systemu kaucyjnego powinno nastąpić w Polsce z początkiem 2025 r.